Bij het begin van het jaar is het telkens uitkijken naar de thuiskomst van de ooievaarskolonie. Dit jaar zijn de vogels extra vroeg. Al meer dan 50 vogels zijn al terug geland in het Mechelse dierenpark en ze laten hun gekletter horen. Die ooievaars zijn waarschijnlijk niet helemaal naar het verre Zuiden gevlogen, maar overwinterden dichter bij huis. De ooievaars die verder weg vlogen, worden eind februari/begin maart verwacht.
“In totaal telt ZOO Planckendael zo’n 376 vogels en kende de afgelopen jaren ook steeds meer broedende paren en jongen. Hiermee is het de grootste kolonie van het land. Deze ooievaars overwinteren niet allemaal op dezelfde plek, waardoor hun terugkeer ook gespreid verloopt”, zegt verzorger Olivier.
Niet alle ooievaars beginnen aan de grote tocht. “We weten dat verschillende van onze volwassen vogels hier in het park of de ruime omgeving overwinteren. Voor een ooievaar is een paar honderden kilometer zwerven rond hun nest geen uitzondering buiten de broedperiode”, zegt Olivier. “Bij de dieren die wel vertrekken, zien we verschillende strategieën.”
De meeste ooievaarsjongen van 2024 vertrokken half augustus in drie grote groepen. Een klein deel van de jonge dieren bleef wat langer en sloot later aan bij groepen zwervers om nog een deel van de trek aan te gaan.
De volwassen ooievaars vertrekken rond half september naar het Zuiden. Naast de vogels die in het park verblijven, blijven sommige anderen lokaal zwerven. Zij trekken in enkele dagen richting Duitsland, Nederland en het Noorden van Frankrijk.
Ooievaars zijn grote opportunisten wat voedsel betreft. Ze eten kleine zoogdieren zoals mollen, muizen, of kikkers maar ook insecten, aas en regenwormen smaken wel. Is er voldoende eten te vinden in de omgeving, dan hoeven ze niet ver weg te vliegen. Deze groep ooievaars keert dus vroeger terug. Zij overnachten in het park, terwijl ze elders voedsel zoeken.
Sinds 1990 zijn ooievaars te vinden in Planckendael. Toen waren er zes te vinden. De jongen van deze broedkoppels kregen toen de kans om in augustus te vertrekken naar warmere oorden. Destijds waren er amper ooievaars die de westelijke trekroute namen. Het park bracht dankzij het uitzetten van deze dieren de ooievaar opnieuw naar België. “Ze trokken wel 5.000 kilometer naar Zuid-Spanje en zelfs naar West-Afrika, maar kwamen terug, opnieuw en opnieuw. De kolonie is sindsdien stevig uitgebreid.
In 2024 telden we 166 jongen, een evenaring van het record van 2023. Met 71 succesvolle nesten en 376 vogels in totaal was het een succesvol jaar voor de grootste kolonie van het land”, licht woordvoerster Amanda Wielemans toe. "Benieuwd wat 2025 verder in petto heeft voor deze bijzondere diersoort."
